Η μελέτη στατικής επάρκειας (ΜΣΕ) τεκμηριώνει ότι ο φέρων οργανισμός ενός κτιρίου παραμένει ασφαλής υπό μόνιμα και σεισμικά φορτία. Στο πλαίσιο τακτοποίησης/νομιμοποίησης με τον Ν. 4495/2017, η ΜΣΕ απαιτείται σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, ενώ σε άλλες αρκεί τεχνική έκθεση μηχανικού. Παρακάτω συνοψίζουμε τι ισχύει, ποια είναι τα συχνά σενάρια και πώς προχωρά η διαδικασία.
Νομικό πλαίσιο – τι ισχύει συνοπτικά
Ο Ν. 4495/2017 και η σχετική υπουργική απόφαση ορίζουν πότε μια κατασκευή χρειάζεται μελέτη στατικής επάρκειας και πότε αρκεί τεχνική έκθεση. Η απαίτηση εξαρτάται από το είδος της αυθαιρεσίας, τη σπουδαιότητα του κτιρίου (Σ2/Σ3/Σ4), τυχόν αλλαγή χρήσης και την έκταση/επίδραση των επεμβάσεων.
Περιπτώσεις όπου απαιτείται μελέτη στατικής επάρκειας
- Στατικά ανεξάρτητη κατασκευή που είναι εξ ολοκλήρου αυθαίρετη.
- Αυθαίρετες προσθήκες/τροποποιήσεις ή αλλαγές χρήσης σε κτίρια σπουδαιότητας Σ2, Σ3 ή Σ4.
- Περιπτώσεις όπου η αυθαιρεσία αυξάνει τη σεισμική ζήτηση του φορέα ή επηρεάζει κρίσιμα στοιχεία του.
- Κατασκευές/αυθαιρεσίες που κατατάσσονται σε υψηλή προτεραιότητα περαιτέρω ελέγχου (βάσει τεχνικής τεκμηρίωσης).
Πότε δεν απαιτείται ΜΣΕ (αρκεί τεχνική έκθεση)
Για «ήπιες» επεμβάσεις μικρής κλίμακας και υπό προϋποθέσεις, υποβάλλεται τεχνική έκθεση επάρκειας αντί πλήρους ΜΣΕ. Ενδεικτικά:
- Κλείσιμο ημιυπαίθριων ή pilotis με συγκεκριμένους όρους (περιμετρικοί τοίχοι).
- Μικρά πατάρια/σοφίτες εντός ορίων και χωρίς δημιουργία «θέσει» κοντών υποστυλωμάτων.
- Πρόβολοι με περιορισμένη προεξοχή ή μικρή αύξηση προεξοχής.
- Κατασκευή μικρού χώρου στο δώμα (μέχρι ποσοστό της επιφάνειας) ή υπόγεια που δεν τροποποιούν τον φέροντα οργανισμό.
- Στατικά ανεξάρτητοι βοηθητικοί χώροι μικρής επιφάνειας.
- Προσθήκη στέγης με έλεγχο στα στοιχεία της στέγης και στις συνδέσεις.
Σημείωση: Την καταλληλότητα για απαλλαγή την κρίνει αρμόδιος πολιτικός μηχανικός, εξετάζοντας στοιχεία, σχέδια και την πραγματική κατάσταση του κτιρίου.
Διαδικασία και παραδοτέα της μελέτης στατικής επάρκειας
- Αυτοψία & αποτύπωση: συλλογή στοιχείων, μετρήσεις, φωτογραφική τεκμηρίωση, αποτύπωση βλαβών/επεμβάσεων.
- Μοντελοποίηση & αποτίμηση: ανάλυση κατά ΚΑΝ.ΕΠΕ./Ευρωκώδικες ή κατά τους κανονισμούς της εποχής κατασκευής (όπου προβλέπεται).
- Τεύχη & σχέδια: αναλυτικοί έλεγχοι, τέμνουσα βάσης όπου επιτρέπεται, σχέδια φέροντος οργανισμού.
- Συμπεράσματα: επάρκεια/ανεπάρκεια και, αν χρειάζεται, προτάσεις στατικής ενίσχυσης (π.χ. μανδύες ο/σ, FRP, χαλύβδινα).
Συχνά σενάρια στην πράξη
- Κλείσιμο ημιυπαίθριου: συχνά τεκμηριώνεται με τεχνική έκθεση (εφόσον πληρούνται οι όροι).
- Μικρή σοφίτα/πατάρι: εντός ορίων → τεχνική έκθεση, με ελέγχους τοπικών επιβαρύνσεων.
- Αλλαγή χρήσης (π.χ. από κατάστημα σε συνάθροιση κοινού): κατά κανόνα ΜΣΕ.
- Προσθήκη στέγης: έλεγχος στοιχείων στέγης & συνδέσεων, όχι πλήρης αποτίμηση συνόλου, όπου επιτρέπεται.
Πότε ανεβαίνει η ΜΣΕ στο σύστημα
Όταν είναι υποχρεωτική, η μελέτη στατικής επάρκειας υποβάλλεται κατά την ολοκλήρωση της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου. Αν η περίπτωση σας πληροί τις προϋποθέσεις απαλλαγής, υποβάλλεται τεχνική έκθεση αντί ΜΣΕ.
Χρόνος & κόστος – από τι εξαρτώνται
Δεν υπάρχει ενιαίο κόστος: εξαρτάται από το μέγεθος και την πολυπλοκότητα του κτιρίου, τη διαθεσιμότητα σχεδίων, τον αριθμό/είδος επεμβάσεων και τυχόν απαιτήσεις ενόργανων ελέγχων. Στόχος μας είναι ακριβής προϋπολογισμός μετά από σύντομο προ-έλεγχο.
Τι να έχετε έτοιμο
- Οικοδομική άδεια, εγκεκριμένες στατικές μελέτες (αν υπάρχουν), τυχόν αναθεωρήσεις.
- Κάτοψη/τομές/όψεις, φωτογραφίες, στοιχεία υλικών/κουφωμάτων/συστημάτων.
- Περιγραφή αυθαιρεσιών και πιθανές χρονολογίες επεμβάσεων.
Γιατί με την Katsouris Engineering
Εξειδικευόμαστε σε μελέτες στατικής επάρκειας, μελέτες επεμβάσεων/ενισχύσεων και πλήρη διαχείριση τακτοποίησης αυθαιρέτων με βάση τον Ν. 4495/2017, έως και την Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου. Παρέχουμε σαφή timeline, τεχνική τεκμηρίωση και υποστήριξη σε κάθε βήμα.
Χρειάζεστε εκτίμηση για μελέτη στατικής επάρκειας;
Στείλτε μας κάτοψη/φωτογραφίες και περιγραφή των επεμβάσεων για γρήγορο προ-έλεγχο.
Συχνές ερωτήσεις (FAQ)
Πότε απαιτείται μελέτη στατικής επάρκειας με τον Ν. 4495/2017;
Σε εξ ολοκλήρου αυθαίρετες στατικά ανεξάρτητες κατασκευές, σε αυθαίρετες επεμβάσεις/αλλαγές χρήσης σε κτίρια Σ2/Σ3/Σ4 και όπου αυξάνεται ουσιωδώς η σεισμική ζήτηση ή επηρεάζεται ο φέρων οργανισμός.
Υπάρχουν περιπτώσεις απαλλαγής από ΜΣΕ;
Ναι. Για μικρές, «ήπιες» επεμβάσεις (π.χ. συγκεκριμένα κλεισίματα, μικρά πατάρια, περιορισμένοι πρόβολοι) μπορεί να αρκεί τεχνική έκθεση επάρκειας, εφόσον πληρούνται οι όροι.
Πότε ανεβαίνει η ΜΣΕ στο πληροφοριακό σύστημα;
Κατά την ολοκλήρωση της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου, όπου η ΜΣΕ είναι υποχρεωτική.
Υπάρχει όφελος στην τακτοποίηση όταν υποβληθεί ΜΣΕ;
Προβλέπεται έκπτωση στο ενιαίο ειδικό πρόστιμο όπου εφαρμόζεται, με βάση τις προϋποθέσεις του νόμου και της εγκυκλίου.
Το κτίριο είναι προ του 1983. Τι ισχύει;
Σε επεμβάσεις σε παλαιές κατασκευές, η αποτίμηση συχνά γίνεται στο σύνολο του κτιρίου (αναλόγως της έκτασης/είδους της αυθαιρεσίας και των κανονισμών που ίσχυαν).
Τι στοιχεία χρειάζεστε για προσφορά;
Άδεια/σχέδια (αν υπάρχουν), βασικές διαστάσεις, φωτογραφίες, περιγραφή επεμβάσεων, χρήση, όροφος και επιφάνεια.
